Przerost migdałka gardłowego (wyrośla adenoidalne)
Anatomia » Przerost migdałka gardłowego (wyrośla adenoidalne)
Definicja: Migdałek gardłowy (trzeci migdałek) jest jednym z elementów układu chłonnego rejonu nosogardzieli. Tkanka adenoidalna tej okolicy jest wyraźnie obfitsza u dzieci niż u dorosłych. Często ulega jeszcze wtórnym, patologicznym przerostom w wyniku przewlekłego stanu zapalnego, prowadząc do szeregu dalszych zjawisk chorobowych. W przypadku przerostu tkanki adenoidalnej najwięcej dokuczliwości sprawia zwykle przerost trzeciego migdałka (wyrośla adenoidalne, adenoid), który umiejscowiony jest wysoko w górnej części gardła i w normalnych warunkach jest niewidoczny przez otwarte usta.
Występowanie: Rozrost tkanki adenoidalnej postępuje zwykle miedzy 1 a 5 rokiem życia. Jej wielkość utrzymuje się mniej więcej na stałym poziomie miedzy 6-12 rokiem życia i stopniowo zaczyna zanikać po 12-13 roku życia. Patologiczne (ponad miarę) powiększenie trzeciego migdałka występuje najczęściej między 3 a 6 rokiem życia.
Przyczyny choroby: Wśród czynników sprzyjających nadmiernemu rozrostowi tkanki adenoidalnej należą:
- predyspozycja rodzinna (przerosty tkanki adenoidalnej u rodzeństwa, rodziców)
- częste infekcje górnych dróg oddechowych
- przebyte niektóre choroby zakaźne (odra, płonica)
- alergia
Objawy i powikłania choroby:
- zaburzenia drożności nosa i zmiana toru oddechowego z szeregiem konsekwencji:
- częste nawracające infekcje dróg oddechowych (oddychanie przez usta, a w konsekwencji wysychanie i zmniejszenie miejscowej odporności błon śluzowych gardła, krtani i tchawicy; zaleganie i ściekanie zakażonej wydzieliny, objawiające się często porannym kaszlem i przykrym zapachem z ust)
- zapalenia zatok (zaburzenie pasażu śluzu i zaleganie wydzieliny, częstym objawem są bóle głowy)
- zapalenia ucha środkowego (blokada trąbek słuchowych, zaleganie zakażonej wydzieliny)
- wyłączenie funkcji czuciowej (upośledzenie lub zniesienie reakcji na zapachy) i obronnej nosa (nawilżanie, ogrzewanie i oczyszczanie powietrza)
- zaburzenia ssania u niemowląt i problemy przy spożywaniu posiłków u starszych dzieci (przerwy i męczenie się w czasie jedzenia, czasem wymioty), często odczytywane przez otoczenie jako brak apetytu, prowadzące do gorszego przyrostu masy ciała i ogólnego rozwoju
- zmiany zapalne i ropne okolicy otworów nosowych i okolicznej skóry (ciągły wyciek drażniącej wydzieliny)
- wada zgryzu w wyniku zmian w kształcie kości twarzy, głownie szczęki
- płaska, słabo rozwinięta klatka piersiowa (wynik przewlekłego, płytkiego oddychania), skłonność do garbienia się
- nawracające lub przewlekłe zapalenia spojówek (przenoszenie się stanu zapalnego z nosa przez kanaliki nosowo-łzowe)
- zaburzenia słuchu (niedosłuch) - ucisk powiększonych wyrośli na trąbkę słuchową
- zaburzenia mowy (mowa nosowa, matowa, czasem jąkanie się i zacinanie)
- zespół bezdechów sennych i jego konsekwencje (niedotlenienie mózgu, niespokojny sen, zmęczenie, niewyspanie, drażliwość, nadpobudliwość, trudności w nauce, moczenie nocne)
Rozpoznanie: ustala się zazwyczaj podczas badania laryngologicznego.
Leczenie: polega na usunięciu przerośniętego migdałka (adenotomia). Odpowiednio wczesne leczenie przyczynia się do cofnięcia zmian chorobowych i zapobiega utrwaleniu się powikłań. Po zabiegu dziecko wymaga nadal opieki, mającej na celu wykorzenienie złych, utrwalonych w czasie choroby nawyków - głownie chodzi o przywrócenie właściwego toru oddychania.
Opracowanie - Marzena Mieszkowicz - neurologopeda
Bibliografia:
1. Bull P. D.: Wykłady z otorynolaryngologii. Via Medica, Gdańsk 1999
2. Iwankiewicz S.: Otolaryngologia. PZWL 1991.
3. Hotaling A.J., Stankiewicz J. A.: Otolaryngologia dziecięca. Via Medica, Gdańsk 2000
Losowe zdjęcia
Informacje
Poradnik Logopedyczny to interdyscyplinarny serwis, który powstał w 2002 roku z myślą o wszystkich zainteresowanych problematyką logopedyczną i dziedzinami pokrewnymi logopedii oraz pedagogiki specjalnej. Celem serwisu jest udostępnienie wiedzy w zakresie profilaktyki logopedycznej, pomoc we wczesnym rozpoznaniu wad i zaburzeń mowy oraz zaburzeń rozwojowych, a także pomoc w rozwiązywaniu problemów terapeutycznych, edukacyjnych i wychowawczych dotyczących osób niepełnosprawnych.
Kontakt
Marzena Mieszkowicz
Specjalistyczny Gabinet Logopedyczny
ul. Baczyńskiego 3 / 71
09-409 Płock
+48 (24) 266 91 54