Wychowanie słuchowe » Wstęp
Obok usprawniania motoryki narządów artykulacyjnych, ćwiczenia słuchowe (słuchu fizycznego, fonemowego, fonetycznego) są ważnym elementem usprawniania językowego dziecka i powinny być prowadzone jednocześnie z ćwiczeniami motorycznymi. Dzieciom, które wykazują trudności komunikacyjne różnego pochodzenia warto zaproponować tzw. wychowanie słuchowe polegające na uczestnictwie w różnego typu grach i zabawach rozwijających zarówno słuch fizyczny jak i słuch mowny (fonematyczny). W dziale tym proponujemy przykłady takich ćwiczeń.
Wady lub zaburzenia wymowy oraz współwystępujące z nimi zaburzenia słuchu fonemowego i fonetycznego bywają przyczyną niepowodzeń szkolnych, np. trudności w czytaniu i pisaniu. Słuch fonematyczny jest psychofizyczną zdolnością do rozróżniania dźwięków mowy w oparciu o cechy fonetyczne języka. Trudności różnicowania fonemów powodują istotne zakłócenia w procesie komunikacji słownej, a przede wszystkim w zakresie rozumienia mowy, trudności w czytaniu ze zrozumieniem. Wyższy poziom odbioru mowy stanowiący już akt intelektualny, jest analizą i syntezą słuchową (tj. wydzielanie wyrazów ze zdań, sylab w wyrazach oraz dźwięków z sylab i wyrazów). Umiejętność rozróżniania dźwięków mowy nie jest zdolnością wrodzoną, lecz wykształca się w dzieciństwie, pod wpływem bodźców słuchowych. A zatem, jest to złożony proces analizy i syntezy dźwięków mowy. Odpowiednio wykształcony słuch fonematyczny umożliwia prawidłową wymowę, wychwytywanie różnic między słowami podobnie brzmiącymi, ale mającymi inne znaczenie, a w końcu dokonywanie analizy i syntezy słuchowej wyrazów, co stanowi podstawową czynność w nauce czytania i pisania. Właśnie tym zagadnieniom poświęcam uwagę w niniejszym rozdziale.
Poradnik Logopedyczny to interdyscyplinarny serwis, który powstał w 2002 roku z myślą o wszystkich zainteresowanych problematyką logopedyczną i dziedzinami pokrewnymi logopedii oraz pedagogiki specjalnej. Celem serwisu jest udostępnienie wiedzy w zakresie profilaktyki logopedycznej, pomoc we wczesnym rozpoznaniu wad i zaburzeń mowy oraz zaburzeń rozwojowych, a także pomoc w rozwiązywaniu problemów terapeutycznych, edukacyjnych i wychowawczych dotyczących osób niepełnosprawnych.
Marzena Mieszkowicz
Specjalistyczny Gabinet Logopedyczny
ul. Baczyńskiego 3 / 71
09-409 Płock
+48 (24) 266 91 54