Upośledzenie umysłowe » Ogólna charakterystyka osób z głębokim upośledzeniem umysłowym
Upośledzenie w stopniu głębokim jest najczęściej uwarunkowane genetycznie (np. zespół Blocka-Sulzberga, zespół Downa) lub takimi czynnikami jak: urazy, zatrucia, które uszkadzają ośrodkowy układ nerwowy dziecka w okresie jego rozwoju płodowego. Głębszemu upośledzeniu umysłowemu towarzyszy dość często epilepsja - stanowi ona wówczas objaw uszkodzenia mózgu.
Kirejczyk K. uważa, iż niezależnie od wieku badanej osoby, o głębokim upośledzeniu umysłowym świadczy:
Osoby z głębokim upośledzeniem umysłowym nie są w stanie przekroczyć okresu inteligencji zmysłowej. Jedynie silny bodziec może zaktywizować uwagę mimowolną, brak jest uwagi dowolnej. Rozwój mowy najczęściej zostaje zatrzymany w okresie melodii. Bywa zachowane powtarzanie kilku wybranych słów, jednakże bez spontaniczności. Osoba taka reaguje na słowa powiązane z odpowiednim gestem. K. Kirejczyk zawraca uwagę na fakt, że jednostki z głębokim upośledzeniem umysłowym nie są wstanie przekroczyć okresu inteligencji ruchowo-zmysłowej (manipulacyjnej), a okres ten przypada na pierwsze dwa lata życia dziecka w normie intelektualnej. Pomocna jest w tym długotrwała rewalidacja.
Upośledzeniu umysłowemu w stopniu głębokim towarzyszą liczne wady słuchu, wzroku, mowy, niedowłady i porażenia kończyn. Mając na uwadze kompleksowe ograniczenia w funkcjonowaniu jednostki głęboko upośledzonej umysłowo, a więc w rozwoju fizycznym, emocjonalnym, poznawczym społecznym występują wyraźne ograniczenia lub zniekształcenia. W tym przypadku słuszne jest zastępowanie terminu upośledzenie terminem głęboka wieloraka niepełnosprawność. Termin upośledzenie umysłowe zbyt jednoznacznie i jednostronnie sugeruje sposób postępowania rewalidacyjno-wychowawczego, co nie jest adekwatne do stanu psychoruchowego i społecznego omawianych jednostek. Natomiast termin głęboka wieloraka niepełnosprawność jest zgodny z humanistyczną koncepcją człowieka oraz na tyle szeroki, że realistyczne obejmuje jednostki głęboko upośledzone pod względem psychicznym, fizycznym i społecznym.
Opracowanie: Marzena Mieszkowicz - neurologopeda
Poradnik Logopedyczny to interdyscyplinarny serwis, który powstał w 2002 roku z myślą o wszystkich zainteresowanych problematyką logopedyczną i dziedzinami pokrewnymi logopedii oraz pedagogiki specjalnej. Celem serwisu jest udostępnienie wiedzy w zakresie profilaktyki logopedycznej, pomoc we wczesnym rozpoznaniu wad i zaburzeń mowy oraz zaburzeń rozwojowych, a także pomoc w rozwiązywaniu problemów terapeutycznych, edukacyjnych i wychowawczych dotyczących osób niepełnosprawnych.
Marzena Mieszkowicz
Specjalistyczny Gabinet Logopedyczny
ul. Baczyńskiego 3 / 71
09-409 Płock
+48 (24) 266 91 54