Charakterystyka osób z lekkim upośledzeniem umysłowym
Upośledzenie umysłowe » Charakterystyka osób z lekkim upośledzeniem umysłowym
Upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim jest traktowane jako defekt biologiczny, który uszkadza struktury i funkcjonowanie układu nerwowego. Rozumiane jest jako niepowodzenie w procesie rozwoju człowieka. Właśnie to podejście przyjmuje możliwość oddziaływania na osoby upośledzone i uwidacznia, że obok funkcji zaburzonych są też zachowane prawidłowe procesy psychiczne, tzw. potencjał ich rozwoju. Człowiek „upośledzony umysłowo przedstawia się więc nie jako całkowicie odmienna jakość w stosunku do normalnej jednostki, lecz jako osoba bardzo do niej zbliżona w zakresie większości cech psychicznych, z pewnym tylko opóźnieniem rozwoju niektórych właściwości”.
Wyróżnia się trzy aspekty charakterystyki dzieci lekko upośledzonych:
- stosunek do własnego upośledzenia
- odmienność w podstawowych obszarach funkcjonowania w myśleniu, mowie i motoryce
- problemy związane z zachowaniem społecznym
Niektóre dzieci już w przedszkolu ujawniają cechy opóźnienia w rozwoju, stąd doznają od rówieśników braku akceptacji lub wręcz odrzucenia. Okresem krytycznym jest rozpoczęcie nauki szkolnej i wówczas spostrzegana jest odmienność w tempie i sposobie uczenia się. Największą wyrazistość upośledzenie przyjmuje w okresie dorastania. Jest to okres poznawania siebie, szukania swojego miejsca w życiu. Samookreślenie się jako jednostki innej od pozostałych. Pociąga to za sobą świadomość przynależności do „gorszej” grupy społeczeństwa. Część osób popada w bierność, rezygnuje z walki o lepsze życie, niektórzy próbują popełnić samobójstwo, inni szukają akceptacji i znajdują ją np. w grupach przestępczych. Zawsze jednak pewna grupa osób upośledzonych umysłowo wchodzi w życie społeczne dobrze pracując w zawodach nie wymagających dużych kwalifikacji, a niekiedy zakładają rodziny. Dzieci lekko upośledzone są zdolne do przyswojenia sobie tego, co jest konkretne i związane z aktualnymi potrzebami. Ich możliwości uporządkowania przyswajanego materiału są dość ograniczone, a proces uczenia się jest spowolniały (nieregularna dynamika uczenia się). Według badań, dzieci lekko upośledzone umysłowo przechodzą te same stadia rozwoju intelektualnego, co dzieci normalne, jednakże wolniej i bez osiągania stadium myślenia formalnego. Jest to najwyższy rozwój myślenia osiągalny w okresie dorastania około 11 roku życia. Polega on na zdolności oderwania się od rzeczywistości oraz na jej symbolicznym ujmowaniu. W tej grupie dzieci często pojawia się hiperaktywność, tj. zespół trwałego niepokoju, nieuwagi, słaba kontrola swojego zachowania w sytuacjach codziennych jak np.: stania, siedzenia, jedzenia. Równie często występuje dyspraksja (niezdarność), nieprawidłowe planowanie ruchów ciała, brak koordynacji ruchowej, trudności w ubieraniu się, utrzymaniu porządku. W zakresie zachowań społecznych osób lekko upośledzonych umysłowo obserwuje się:
- labilność emocjonalną: wybuchy złości, agresji, szybkie zniechęcenie, bierność, płaczliwość, lepkość uczuciową, natrętne zachowania;
- zwiększoną zależność od innych ludzi, która jest dużym obciążeniem psychicznym, zwłaszcza w okresie dorastania i później.
Opracowanie: Marzena Mieszkowicz - neurologopeda
Losowe zdjęcia
Informacje
Poradnik Logopedyczny to interdyscyplinarny serwis, który powstał w 2002 roku z myślą o wszystkich zainteresowanych problematyką logopedyczną i dziedzinami pokrewnymi logopedii oraz pedagogiki specjalnej. Celem serwisu jest udostępnienie wiedzy w zakresie profilaktyki logopedycznej, pomoc we wczesnym rozpoznaniu wad i zaburzeń mowy oraz zaburzeń rozwojowych, a także pomoc w rozwiązywaniu problemów terapeutycznych, edukacyjnych i wychowawczych dotyczących osób niepełnosprawnych.
Kontakt
Marzena Mieszkowicz
Specjalistyczny Gabinet Logopedyczny
ul. Baczyńskiego 3 / 71
09-409 Płock
+48 (24) 266 91 54